На денешната пленарна седница во Собранието на Република Северна Македонија, на која на дневен ред беа пратеничките прашања, претседателот на Владата, Христијан Мицкоски, одговори на прашање поставено од пратеничката Драгана Бојковска од ВМРО-ДПМНЕ и коалицијата, кое се однесуваше на реформската агенда на Владата.
Премиерот Мицкоски истакна дека поради законските ограничувања, изборната кампања и спроведувањето на изборите, дел од реформските чекори бележат доцнење во реализацијата, при што околу 12 чекори требало да бидат завршени до овој момент. Тој нагласи дека по завршувањето на локалните избори следи целосна мобилизација на Владата и институциите, со динамично следење на сите чекори на интервал од 7 до 10 дена, како на оние што треба да се испорачаат до 31 декември, така и на чекорите кои започнуваат од 1 јануари. Овие чекори, како што појасни премиерот, се влезени во грејс-период и треба да бидат целосно завршени до јуни 2026 година.
Премиерот Мицкоски информираше дека на последната средба со претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, и претседателот на Европскиот совет, Антонио Кошта, биле анализирани реформските чекори, при што тој изразил уверување дека најмалку осум од дванаесетте чекори ќе бидат испорачани до средината на јануари. По интензивната работа, како што рече, Владата очекува да испорача 10 од 12 чекори, додека за двата кои нема да бидат реализирани ќе биде дадено јасно и транспарентно објаснување пред македонската јавност.
„Во однос на енергетиката, Законот за енергетика е донесен и усогласен со Канцеларијата на Европската комисија, но според оценката на Комисијата, истиот не се смета за целосно завршен поради неизработени подзаконски акти и незавршен маркет-каплинг, кои зависат од процеси на ниво на Европската Унија. Ставот на Владата е дека законот е испорачан и дека за овие обврски треба да се утврди нов рок до декември 2026 година“, додаде Мицкоски.
„Како втор чекор беше посочена реконструкцијата на објекти во државна сопственост со примена на мерки за енергетска ефикасност, со јасен план за опфат од 3% на годишно ниво во следните три години. Приоритетите се веќе утврдени, формиран е надзорен комитет, а на следната владина седница Министерството за енергетика и Министерството за финансии ќе бидат задолжени да обезбедат финансиски средства, по што овој чекор ќе се смета за завршен пред Нова година.
Третиот чекор коишто е во делот на енергетиката е во однос на либерализација на пазарот на електрична енергија за граѓаните коишто свесно рековме дека нема да го исполниме. Ако ова се случи и не продолжиме да ја субвенционираме електричната енергија, граѓаните ќе добијат сметки за електрична енергија од 50-70% поскапа сметка од сегашната. И рековме дека свесно нема да го испорачаме“, истакна премиерот Мицкоски.
Во однос на усогласувањето на Изборниот законик согласно препораките на ОБСЕ/ОДИХР од изборите во 2024 година, беше најавено дека Министерството за правда, заедно со пратеничките групи, ќе подготви соодветен документ, по што ќе следи политички дијалог. Донесувањето на измените се очекува по завршувањето на дополнителните избори, по средината на јануари.
Околу чекорите за правосудството и измените на законите, премиерот Мицкоски истакна:
„За чекорите кои се однесуваат за правда, за законот за судски совет, законот е изготвен, одобрен од Венецијанската комисија во рамките на собраниска процедура е и очекувам почетокот на следната година да биде изгласан“.
Во секторот транспорт, посочи дека е изработен план за реструктуирање на двете државни железнички компании – МЖ Инфраструктура и МЖ Транспорт, во соработка со експерт од Европската Унија. Планот е доставен до Европската комисија и по добивањето на одговорот ќе биде ставен на разгледување и усвојување на владина седница, со што овој чекор ќе се смета за завршен.
Во делот на оптимизацијата и дигитализацијата на јавните услуги, премиерот истакна дека Катастарот ги завршил сите предвидени чекори, МАЛМЕД реализирал 9 од 19, додека останатите институции, вклучително и Министерството за економија и труд, интензивно работат на исполнување на обврските.
Премиерот Мицкоски нагласи дека Владата и институциите продолжуваат со засилено темпо на работа, при што голем дел од чекорите се веќе реализирани или се во завршна фаза, а средствата постепено се ослободуваат. Од април, како што истакна, државата ќе влезе во целосен реформски колосек како ни една друга земја од Западен Балкан, со навремено и доследно исполнување на обврските.
Воедно, беше најавена и интензивна работа на планот „роаминг како дома“, со цел македонските граѓани да користат мобилни услуги без дополнителни роаминг трошоци.