На состанокот во Луксембург, министрите за енергија на ЕУ усвоија одлука за целосно прекинување на увозот на руски гас по 2027 година. Предлогот го поднесе Европската комисија, а доби потребно квалификувано мнозинство во Советот – само Унгарија и Словачка, две земји без излез на море, беа против.
Одлуката претставува мандат за Советот на ЕУ да преговара со Европскиот парламент, чија согласност е неопходна за да стапи во сила регулативата. Сепак, се очекува брз договор, бидејќи Парламентот претходно силно се залагаше за забрана за увоз на руски гас и нафта.
Оваа одлука е дел од пошироката стратегија на ЕУ која има за цел целосно да го елиминира увозот на руски енергетски производи и со тоа да постигне енергетска независност за Европа, објави Ројтерс.
- Енергетската независност за Европа е посилна и побезбедна Европа. Иако во последните години вредно работевме за отстранување на рускиот гас и нафта од Европа, сè уште не сме успеале целосно. Затоа е клучно данското претседателство да обезбеди широка поддршка од министрите за енергетика за закон со кој конечно ќе се забрани влезот на руски гас во ЕУ, изјави Ларс Огард, дански министер за енергетика.
Нема да има нови договори
Според новите правила, купувачите од ЕУ нема да можат да потпишуваат нови договори за увоз на руски гас по 1 јануари 2026 година, а сите постоечки договори ќе мора да бидат раскинати најдоцна до крајот на 2027 година, без оглед на роковите утврдени во нив, се вели во соопштението на Советот на Европа.
Промените на постоечките договори ќе бидат дозволени само за строго ограничени оперативни цели и не можат да доведат до зголемување на обемот на снабдување, освен во случај на одредени исклучоци за земјите-членки без излез на море погодени од неодамнешните промени во рутите за снабдување.
Иако увозот на гас од ЕУ се намали од повеќе од 40% на 13% од почетокот на руската агресија врз Украина, Унијата сè уште увезува гас во вредност од околу 15 милијарди евра од Русија годишно.
Додека Словачка и Унгарија увезуваат гас преку цевководи, Белгија и Франција неодамна дури го зголемија увозот на руски течен природен гас (LNG).
Од друга страна, уделот на руската нафта во вкупниот увоз на ЕУ падна под 3 проценти.